proszę mi wierzyć

- prosić kogoś o coś to ask sb for sth

- prosić kogoś, żeby coś zrobił to ask sb to do sth

- prosić kogoś o przebaczenie to ask a. beg sb’s forgiveness

- (bardzo) proszę nas częściej odwiedzać! please come and see us more often!

- proszę o uwagę! may I have your attention, please?

- proszę o spokój! (w szkole) quiet please!

- podaj mi proszę gazetę! could you hand me the paper, please?

- proszę cię, zrób to dla mnie please, would you do it for me?

- proszę dwa bilety two tickets, please

- dowód osobisty proszę may I see your ID, please?

- proszę mi wierzyć, nic nie wiedziałem (please) believe me, I didn’t know anything about it

- przyniosłem książkę, o którą prosiłeś I’ve brought the book you asked for

- ja prosiłem kawę, nie herbatę I asked for coffee, not tea

- czy mogę pana o coś prosić? can a. could I ask you to do something for me, please?

- „uprzejmie proszę o udzielenie mi urlopu bezpłatnego” (w podaniu) ‘I would like to apply for a period of unpaid leave’ książk.

- prosił, żeby go zostawić samego he asked to be left alone

- bardzo bym prosił, żeby pan to poprawił I’d be very grateful if you could correct it

- „nie idź jeszcze” – prosił ‘don’t go yet,’ he begged a. pleaded

- pan Kowalski jest proszony o zgłoszenie się do informacji could Mr. Kowalski please report to the information desk ⇒ poprosić

- prosić kogoś do środka to ask sb in

- proszę do stołu, kolacja gotowa please come to the table a. be seated, (the) dinner’s ready

- proszę usiąść a. siadać would you like to take a seat?, please sit down

- szef cię prosi the boss wants to see you

- nikt cię tu nie prosił no one asked you here

- przyszła nie proszona she came uninvited ⇒ poprosić

- prosić kogoś do tańca to ask sb to dance

- czy mogę panią prosić? may I have a dance?

- panie proszą panów! ladies’ invitation! ⇒ poprosić

- wewnętrzny 125, proszę extension 125, please

- proszę z kierownikiem! may I speak to the manager, please? ⇒ poprosić

- on aż się prosi, żeby go walnąć pot. he’s just asking for a punch on the nose

- aż się prosi, żeby tu posprzątać the place needs a good clean-up

- tu się aż prosi o kilka przykładów it would be good to have a few of examples here

- nie proś się, i tak ci nie dadzą don’t ask them, you won’t get it anyway

- „mogę przyjść jutro?” – „(bardzo) proszę” ‘may I come tomorrow?’ – ‘yes, please do’

- „czy mogę skorzystać z telefonu?” – „proszę (bardzo)” ‘please, may a. can I use the telephone?’ – ‘go ahead, please’

- „dziękuję” – „proszę, nie ma o czym mówić” ‘thank you’ – ‘that’s all right, don’t mention it’

- proszę państwa, zaczynamy! ladies and gentlemen it’s time to begin!

- oczywiście, proszę wysokiego sądu yes, of course, your honour

- już idę, proszę cioci I’m coming, aunt

- wyjechał i, proszę ciebie, nie wrócił he went away and, believe it or not, hasn’t come back

- proszę, proszę! patrz, kto przyjechał! well, well! look who’s here!

■ co proszę? pot. what was that? pot.; come again? GB pot.

- nie dał się dwa razy prosić he didn’t have to be asked twice

perf; po-; -szę, -sisz, -ś; imp, vt

* * *

- szę -sisz

1. ( nakłaniać) ask ( kogoś o coś sb for sth l. sth of sb) (kogoś, by coś zrobił sb to do sth); prosić o głos ask for the floor; prosić kogoś o przebaczenie ask sb's forgiveness; prosić kogoś o przysługę ask sb a favor, ask a favor of sb; prosić kogoś o radę/pomoc ask l. seek sb's advice/help, seek advice/help from sb; prosić kogoś o rękę propose to sb; prosić (kogoś) o pozwolenie ask (sb's) permission, ask permission (from sb); prosić o zadawanie pytań (o przewodniczącym, prelegencie) invite questions; prosić za kimś put in a (good) word for sb; czy mogę prosić o... may l. can I trouble you for...; czy mogę prosić o sól? could you pass the salt?, may I trouble you for the salt?; czy mogę prosić o uwagę? may l. could I have your attention?; czy mogę prosić Piotra? ( do telefonu) could I speak to Peter, please?; uprzejmie prosimy pasażerów o przechodzenie do wyjścia passengers are kindly requested to proceed to the exit; proszę pozostać na miejscach podczas startu ( samolotu) you are requested to remain seated during takeoff; proszę mi wierzyć believe me; proszę Pana/Pani sir/madam; proszę pana ( do nieznanego mężczyzny) mister; proszę pani,... do nauczycielki please miss,...; proszę Państwa ladies and gentlemen; proszę (bardzo) (odpowiedź na „dziękuję”) not at all, you're welcome, don't mention it; (podając l. wskazując coś) here you are; ( wyrażając zgodę) please do, go ahead; ( przepuszczając kogoś w drzwiach) after you; proszę! ( wejść) come in!; no (i) proszę! (well) what do you know!; następny, proszę! next please!; proszę? ( nalegając na powtórzenie) pardon?, excuse me?; (= czym mogę służyć?) can I help you?; proszę za mną follow me, please; proszę tędy this way, please; proszę wstać, sąd idzie all rise, the court is in session; proszę usiąść l. spocząć please, be seated, please take a seat; proszę o uśmiech! ( do zdjęcia) say cheese!; proszę o wybaczenie please accept my apologies; proszę podać wiek, stan cywilny i zawód please state your age, marital status and occupation; proszę pozdrowić ode mnie siostrę/małżonka itp. remember me to your sister/husband etc.; proszę przyjść do mnie w piątek come and see me on Friday.

2. ( zapraszać) invite ( kogoś na coś sb to l. for sth); prosić kogoś do pokoju/na herbatę ask sb in/to tea.

- w kuchni/łazience in the kitchen/bathroom

- w domu/szkole/pracy at home/school/work

- w Warszawie/we Wrocławiu in Warsaw/Wrocław

- w Polsce/we Włoszech in Poland/Italy

- w górach/lesie in the mountains/forest

- w powietrzu/wodzie in the air/water

- w szklance/pudełku in a glass/box

- w prasie in the press

- w telewizji/radiu on television/on the radio

- w wyobraźni in one’s imagination

- otwór w desce a hole in a board

- trzymała coś w dłoni she was holding something in her hand

- siedział w fotelu he was sitting in an armchair

- trzymał ręce w kieszeniach he had his hands in his pockets

- byłem wczoraj w kinie/teatrze I went to the cinema/theatre yesterday

- uczyła się w szkole muzycznej she was studying at a music school

- nagle stanął w drzwiach suddenly he appeared in the doorway

- służyć w armii to be in the army

- grać w orkiestrze to play with a. in an orchestra

- działać w związkach zawodowych to be a trade union activist

- to najcenniejszy obraz w całej kolekcji this is the most valuable picture in the entire collection

- śledzie w oleju/sosie pomidorowym herring in oil/tomato sauce

- zakręciło jej się w głowie she felt dizzy

- w stronę czegoś in the direction of sth, towards sth

- nie wchodź w kałuże don’t walk in the puddles

- samochód wjechał w tłum the car ploughed into the crowd

- pies chwycił kość w zęby the dog took the bone in its teeth

- wziął ją w ramiona he took her in his arms

- wpięła kokardę we włosy she pinned a ribbon in her hair

- pojechali w góry they’ve gone to the mountains

- spojrzeć w lewo/prawo to look (to one’s) left/right

- spojrzeć w górę/dół to look up(wards)/down(wards)

- wypłynąć w morze to set sail

- uderzenie w nos/szczękę a blow on the nose/jaw

- pocałować kogoś w usta/policzek to kiss sb on the lips/cheek

- uderzyć się w głowę/kolano (o coś) to hit one’s head/knee (on sth)

- walić w drzwi to bang on the door

- oparzyć się w rękę to burn one’s hand

- ugryźć się w język to bite one’s tongue także przen.

- pies ugryzł go w nogę a dog bit his leg a. bit him in the leg

- podrap mnie w plecy scratch my back

- piorun uderzył w drzewo the lightning struck a tree

- w spódnicy/sandałach/okularach in a skirt/in sandals/in glasses

- mężczyzna w czarnym kapeluszu a man in a. wearing a black hat

- (on) zawsze chodzi w dżinsach he always wears jeans

- ubrał się w ciemny garnitur he put on a dark suit

- kobieta w bieli a woman (dressed) in white

- bukiet róż w celofanie a bunch of roses wrapped in cellophane

- proszę mi to zapakować w papier/w pudełko please wrap it up in paper/pack it in a box (for me)

- nowe kierunki w sztuce new directions in art

- symbole stosowane w matematyce symbols used in mathematics

- co nowego w polityce? what’s new in politics?

- żyć w skrajnej nędzy to live in extreme poverty

- być w wyśmienitym nastroju to be in the best of moods

- być w opłakanym stanie to be in a lamentable state

- wpakować kogoś w kłopoty to get sb into trouble

- wprawić kogoś w zdumienie/zakłopotanie to astonish/embarrass sb

- wpaść w furię to fly into a passion

- w milczeniu in silence

- w samotności in solitude

- w całym zamieszaniu in all the confusion

- w wielkim skupieniu with great concentration

- w tych warunkach in these conditions

- w trzydziestostopniowym upale in the 30-degree heatwave

- nie wychodzę z domu w taki mróz/upał I don’t go out when it’s that cold/hot

- w XX wieku/w 1873 roku in the 20th century/in 1873

- w latach dwudziestych XIX wieku in the eighteen twenties

- w zimie/lecie in (the) winter/summer

- w maju/we wrześniu in May/September

- w poniedziałek/we wtorek on Monday/Tuesday

- w ubiegły/przyszły czwartek last/next Thursday

- w ubiegłym/przyszłym roku last/next year

- w następnym roku in the following year

- we dnie i w nocy day and night

- w ten dzień a. w tym dniu (on) that day

- w dniu 11 listopada on the 11th of November

- w starożytności/średniowieczu in ancient times a. antiquity/the Middle Ages

- w dawnych czasach in the old days

- w przeszłości/przyszłości in the past/the future

- w młodości in sb’s youth

- w rok/miesiąc/tydzień później a year/month/week later

- w dwie godziny/w trzy miesiące/w rok in two hours/three months/a year

- zginął w powstaniu he was killed during/in the uprising

- w rozmowie ze mną wspomniał, że… in conversation with me he mentioned that…

- w podróży (on) najczęściej śpi he usually sleeps when travelling

- komedia w trzech aktach a comedy in three acts

- mapa w skali 1:100000 a map to a scale of 1:100,000

- stoły ustawione w podkowę tables arranged in a horseshoe

- otrzymać honorarium w gotówce to be paid in cash

- mówili w jakimś obcym języku they were speaking in a foreign language

- cukier w kostkach cube sugar, sugar cubes

- herbata w granulkach granulated tea

- mleko w proszku powdered milk

- mydło w płynie liquid soap

- spodnie w jasnym kolorze light-coloured trousers

- sukienki w kilku kolorach dresses in several colours

- rzeźba w marmurze a sculpture in marble

- 10 tysięcy złotych w banknotach dwudziestozłotowych ten thousand zlotys in twenty-zloty notes

- spódnica w kwiaty a flower-patterned skirt

- zasłony w paski striped curtains

- papier w kratkę squared paper

- rękawy haftowane w srebrne gwiazdy sleeves embroidered with silver stars

- pokroić coś w kostkę/plastry to cut sth into cubes/slices, to cube/slice sth

- czarownica przemieniła królewicza w żabę the witch turned the prince into a frog

- mżawka przeszła w ulewę the drizzle turned into a downpour

- podanie w dwóch/trzech egzemplarzach an application in duplicate/triplicate

- spali we trójkę w jednym łóżku the three of them slept in one bed

- poszliśmy w piątkę do kina the five of us went to the cinema

- romantyczna podróż we dwoje a romantic journey for two

- szorstki w dotyku rough to the touch

- on jest miły/niemiły w obejściu he’s pleasant/unpleasant

- za ciasny/luźny w pasie too tight/loose round the waist

- ciasny w ramionach tight across the shoulders

- szeroki w ramionach/biodrach broad-shouldered/broad-hipped

- urządzenie proste w obsłudze an easy-to-use appliance

- był zawsze rozsądny w planowaniu wydatków he was always prudent in planning his expenditure

- w uznaniu jego zasług in recognition of his services

- w obawie o jej/własne bezpieczeństwo in fear of a. fearing for her/one’s own safety

- w poszukiwaniu lepszego życia in one’s search for a better life

- w nadziei, że… in the hope that…

- ruszyć w pogoń za kimś to set off in pursuit of sb

- puścić się w tany to start dancing

- wahanie w jego/jej głosie hesitation in his/her voice

- było coś dostojnego w jej zachowaniu there was something dignified in her manner

* * *

inv ( litera) W, w

* * *

indecl. ( litera) W, w; W jak Wacław W is for Whiskey; W as in Whiskey.

+ Loc.

1. (miejsce, lokalizacja) in, at, inside; w domu at home; w pracy at work; w kinie at the movie theater; Br. at the cinema; w górach in the mountains; w lesie in the forest; w szklance in a glass; w samochodzie in the car; w pociągu on the train; w areszcie in detention; w biurze at the office; w odległości stu metrów 100 meters away, within 100 meters; w prasie in the papers; w radiu on the radio; w telewizji on TV; w wojsku in the army; w sądzie in court; w pamięci in memory; w wyobraźni in one's imagination; w sercu in one's heart; w duchu in one's soul; zimno mi w nogi my feet are cold.

2. ( okoliczności) in; w bójce in fight; w płomieniach in flames; w trzech tomach in three volumes; w dwóch egzemplarzach in two copies; w skrócie in short; w poszukiwaniu prawdy in search for the truth; w części (odnowiony) partly (redecorated).

3. ( stan) in; w chorobie in illness; w gorączce in fever; w miłości in love; w milczeniu in silence; w nędzy in poverty; w panice in panic; w budowie under construction; w blasku sławy in a blaze of glory; być w dobrym humorze be in a good mood; być w błędzie be mistaken; coś jest w modzie sth is in vogue l. fashion.

4. ( ograniczenie) in; w pasie round the waist; szorstki w dotyku rough to the touch; szczupła w biodrach slim-hipped; miły w kontaktach osobistych pleasant in personal relations.

5. ( ubiór lub jego część) in; w futrze in a fur coat; w okularach wearing glasses; w kapeluszu with a hat on, in a hat; kobieta w bieli a woman in white.

6. (to, w czym się coś trzyma) in; w ręce in hand; w pułapce in a trap; trzymać kogoś w ramionach hold sb in one's arms.

7. ( postać) in; mydło w płynie liquid soap; cukier w kostkach cube sugar; rzeźba w marmurze sculpture in marble; milion dolarów w złocie a million dollars in gold; 1000 zł w banknotach stuzłotowych a thousand zlotys in one hundred zloty bills; Br. a thousand zlotys in one hundred zloty notes.

8. ( typ działania) in; dostać (coś) w prezencie get l. receive (sth) as a present; płacić w gotówce/ratach pay in cash/in installments.

9. + Acc. ( kierunek) in, to; w lewo/prawo to the left/right; w dół/górę downwards/upwards; patrzeć w niebo look up in the sky; pojechać w góry go to the mountains; wyjść w morze set sail.

10. (kształt, właściwość) in; w kratkę checked, checkered, Br. chequered; w kwiaty flowered, millefleurs; w paski striped; w parach in pairs; pokroić (coś) w kostkę cut (sth) into cubes, cube (sth).

11. ( przedmiot działania) on, in; bić w dzwony ring the bells; celować w serce aim at the heart; inwestować w swoją przyszłość invest in one's future; uderzyć się w palec ( u nogi) stub one's toe; ( u ręki) hit one's finger; uderzyć się w głowę get a bang on the head; walić w drzwi bang on the door; wdać się w bójkę get into a fight; wierzyć w Boga believe in God; wprawić w zdumienie astonish, amaze; puknij się w czoło are you out of senses?

12. + Acc. ( całość) in; w całości in full; w pełni to the full; w całym słowa tego znaczeniu par excellence; układać fakty w logiczną całość arrange facts logically.

13. + Acc. ( wyposażenie) with; uzbrojony w karabin armed with a gun; wyposażony w narzędzia equipped with tools; obfitować w ryby swarm l. teem with fish; zaopatrzyć w żywność provide with food.

14. + Acc. ( sposób) in; rozumieć w lot be quick on the uptake; śmiać się w głos laugh up l. in one's sleeve; wyciąć w pień kill every last one; żyć w nędzy live in poverty.

15. + Acc. ( cel) in; grać w karty play cards; pójść (do kogoś) w odwiedziny pay (sb) a visit; zapaść w sen lapse into sleep, fall asleep.

16. + Acc. ( skutek) into; obrócić się w popiół turn to dust; rozpaść się w kawałki fall into pieces; śpiew przerodził się w krzyk the singing turned into a scream.

17. + Acc. ( odczucia) in; być w dobrym humorze be in a good mood; leżeć w bólach be lying in pains.

18. + Acc. l. Loc. ( czas) at, on, in; we wtorek on Tuesday; w dzień during the day, by day; w południe at noon; w nocy at night; w maju in May; w roku 1995 in 1995; w lecie in the summer; w porze lunchu at lunchtime; w czasie urlopu during the holiday; w dniu ślubu on the wedding day; w wieczór wigilijny on Christmas Eve; w rok po spotkaniu a year after the meeting; w godzinę po twoim wyjściu an hour after you left; w ostatniej chwili at the last minute l. moment, at the eleventh hour; w ostatnich latach in recent years; w biały dzień in broad daylight; w młodości in one's youth; dzień w dzień day after day.